Apple versus Samsung toont de ondergang van het patentsysteem

29/08/12

In een thuiswedstrijd in Californië heeft Apple een overwinning geboekt op concurrent Samsung. De Zuid-Koreaanse firma moet Apple een miljard dollar betalen omdat zij patenten zou hebben geschonden met haar Galaxy-smartphones. De uitspraak werd gevierd door Apple, maar is slecht nieuws voor de telecomindustrie, voor de consument en uiteindelijk ook voor Apple zelf.

Dat leden van de jury na afloop hebben verklaard dat hun voorkeur natuurlijk uitging naar 'hun' Apple geeft nog een extra bittere nasmaak. Een rechtszaak als deze, technisch in het kwadraat als zij is, leent zich niet voor juryrechtspraak. Maar dat is bijzaak.

Kern is dat de uitspraak in de juridische strijd tussen Apple en Samsung het failliet illustreert van het patentrecht, en zeker van het Amerikaanse patentrecht. Apple jubelt dat het vonnis duidelijk maakt dat stelen verboden is. Dat is waar. Maar daaraan vooraf gaat de vraag wat je allemaal tot je eigendom kunt maken.

Het (Amerikaans) patentregime is zo ver uitgedijd dat op iedere scheet octrooi kan worden verkregen. Een apparaat dat in de palm van je hand past, bevat daardoor tienduizenden patenten. Dat is onzinnig.

Patenten zijn bescherming van intellectuele eigendom. En die bescherming is terecht omdat zij een uitvinder de mogelijkheid biedt om zijn vinding ook te exploiteren. Is die mogelijkheid er niet, dan loont het uitvinden niet en komt innovatie tot stilstand.

In die zin is een patentsysteem goed. Maar als het zo ruim wordt dat alles gepatenteerd kan worden, komt innovatie ook tot stilstand. Want je kunt niets nieuws meer bedenken zonder patenten te schenden, waarvan je niet eens wist dat ze bestonden.

Het is het goed recht van Apple om zijn vindingen te beschermen. Apple is daarin beslist de enige niet. Maar de ruime mogelijkheden die daar nu voor zijn, leiden tot loopgravenoorlogen en stilstand. Dat is slecht voor de industrie, en het is slecht voor de consument.

Op basis van een technologie van vandaag moet de technologie van morgen kunnen groeien. Dat is in het belang van alle spelers, ook al kan het leiden tot wisseling van koppositie.

Apple toont zich graag een innovatieve onderneming. In feite remt Apple innovatie en is het bedrijf vooral een kampioen in het rekken van een monopoliepositie. Een monopoliepositie die hoe dan ook verloren zal gaan. Apple levert een achterhoedegevecht, mogelijk gemaakt door een failliet patentsysteem.