ISIS zijn oude hongerige wolven die uit de donkere grotten van de geschiedenis zijn gekomen

01/07/14

"Kalifaat klinkt als een grap, maar het is geen grap", betoogt schrijver Kader Abdolah (Iran, 1954). Zijn nieuwe roman 'Papegaai over de IJssel' wordt op 30 september gepresenteerd in de Gentse Vooruit.

ISIS, de zeer fanatieke islamitische beweging die de steden in Irak heeft ingenomen en het op Bagdad heeft gemunt, heeft een islamitisch kalifaat uitgeroepen.

Een kalifaat is een islamitische staat, een imperium met aan het hoofd één grote leider. De beweging heeft de moslimstrijders over heel de wereld opgeroepen trouw te zweren aan hun islamitische staat. ISIS is een haatbeweging. Het zijn oude hongerige wolven die uit de donkere grotten van de geschiedenis naar buiten zijn gekomen.

Het zijn soennieten die op sjiieten wraak willen nemen. De mannen van ISIS hebben de vlag van Mohammad gehesen, dezelfde vlag die de tweede kalief boven zijn hoofd hield toen hij het oude Perzië binnenviel.

Enge bebaarde mannen

Toen de profeet Mohammad stierf, nam Aboebakker de macht over. Hij werd de eerste kalief, de bewaker, de beschermer van de nieuwe islamitische staat. Omar werd de tweede kalief.

Osman werd de derde, hij verzamelde de orale soera's van Mohammad en maakte er een boek van, de Koran. Ali werd de vierde, hij was de schoonzoon van Mohammad.

De oude Perzen, de Iraniërs van nu, haten Omar. Ik weet het nog uit mijn kindertijd; we hadden een volksfeest waarin we de 'Omar'-poppen verbrandden. De rook van de haat jegens de soennieten is bewaard gebleven in mijn geheugen.

1400 jaar geleden viel kalief Omar, net als ISIS nu, met duizenden gemotiveerde strijders het Perzische rijk binnen. Omar veroverde het hele rijk, stichtte het eerste kalifaat. En de koning werd gedood. Zo bleven de Arabieren zo'n 700 jaar in Perzië.

Er is in Iran geen enkele vader te vinden die zijn dochter aan een Arabier wil geven. Ik, Kader Abdolah, houd van de Arabische literatuur, Arabische taal, Arabische gerechten, Arabische buikdans, Arabische vrouwen, Arabische muziek, maar ook ik zal mijn dochter niet aan een Arabier geven (overigens is het maar zeer de vraag of ze naar mij luistert). Wat ik zeg heeft niets met racisme te maken, het is de geschiedenis. Het is soennisme en sjiisme. Het gaat om de oude kalifaten die ons van alles beroofd hebben.

Noeri al-Maliki, de premier van Irak, is een sjiiet. Aboebakker al-Baghdadi, de zelfbenoemde leider van ISIS, is een soenniet. Zijn volgelingen schieten koelbloedig de sjiieten door hun hoofd. Duizenden Irakese sjiieten zijn op de vlucht geslagen.

De oude Perzen die onder de druk van Arabieren bijna bezweken waren, besloten om de islam van Mohammad van binnenuit kapot te krijgen. Ze gebruikten hun vertellingskracht en verzonnen een verhaal: Ali is de eerste kalief, de enige en juiste opvolger van Mohammad. Vervloekt zij Aboebakker, Omar en Osman. Lang leve Ali en zijn nakomelingen.

Op die manier stichtten de Perzen het sjiitische geloof met twaalf heiligen; Ali met zijn elf nakomelingen. De kalifaat van de islam werd gescheurd: soennieten en sjiieten. Sinds die tijd zijn eeuwen verstreken, maar de haat is niet verdwenen.

ISIS is de allerachterlijkste soort van de soennitische islam, maar kondigt een nieuw politiek elan aan. Achter de rookgordijnen zie ik Amerika, Engeland en Europa, die deze gewelddadige groepering even tijd gunnen om de grenzen van haar kalifaat tot Iran uit te breiden. Het duurt nog een paar jaar en dan zal er een nieuwe indeling in het Midden-Oosten te zien zijn. De grenzen worden gewijzigd. Er zullen nieuwe landen komen en we zullen nieuwe kleine presidenten hebben.

Ik maak me zorgen voor het vaderland, onze Koerdische provincie ruikt haar kans, ziet de afscheidingsmogelijkheden, de Arabische en soennitische delen van het land putten hoop uit de ISIS-beweging.

In de tijd van Facebook en Facetime klinkt kalifaat als een grap, er zit niemand in de islamitische landen op die enge bebaarde mannen te wachten.

Verroeste dolk

Ik zie een kalifaat als een oude gedachte; een verroeste dolk waarmee je kan doden en nieuwe grenzen over de grond kunt trekken. Toch is ISIS een bevrijdingsgeluid voor de soennieten van Irak. Het is ook het synoniem van geluk voor de Koerden van Irak die al decennialang voor hun onafhankelijkheid vechten.

De volgelingen van ISIS zijn verworpelingen, maar ze hebben de deksel van een oude kokende stinkende pan gelicht. Waar, vooral in de islamitische landen, de centrale macht wordt verzwakt, komen de ISIS-gedachten naar boven en de islamitische fanatici pakken de oude Engelse geweren. Irak is nu de juiste plek, eigenlijk de plek waar ze al eeuwen over droomden. De kogel is door de kerk. De Russische oorlogsvliegtuigen komen de sjiieten te hulp. De geschiedenis gaat weer bepalen, maar heden bepaalt de geschiedenis niet zonder de toestemming van de Amerikanen. Het wordt spannend in het Midden-Oosten, ietsje spannender dan de wedstrijden van de Rode Duivels tijdens de wereldbeker in Brazilië.